| مدیریت عرضه و مصرف آب در بخش کشاورزی و منابع طبیعی با شرایط خشکسالی (مطالعه موردی: استان قم) |
| کد مقاله : 1018-SALTLAKEDUST |
| نویسندگان |
|
محمدرضا حاجی رضا1، حسین توکلی نکو *2 1کارشناسی ارشد باغبانی، رییس سازمان جهادکشاورزی استان قم، قم، ایران 2بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم، ایران |
| چکیده مقاله |
| استان قم با توجه به مسائل و مشکلات در بخش منابع آب و شرایط اقلیمی گرم و خشک، در وضعیت بحرانی می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد مختلف مدیریت یکپارچه منابع تدوین سند جامع خشکسالی، تخصیص بهینه و الگوی مدیریت مصرف آب استان قم اجرا شد. در طرح حاضر از داده‌های ایستگاه سینوپتیک قم در دوره آماری 31 ساله استفاده شد. بیشترین تخصیص آب به بخش‌های مختلف اعم از کشاورزی، صنعت و شرب مربوط به منابع زیرزمینی اعم از چاه، قنات و چشمه است. به‌علت برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، تراز آب در همه محدوده‌های مطالعاتی به شدت منفی بوده است. نتایج تحقیق نشان داد، استان قم به لحاظ هیدرولوژیکی در محدوده حوضه آبریز رودخانه‌های قره‌چای و قمرود واقع می‌گردد. وسعت حوضه آبریز این رودخانه‌ها به ترتیب ٣٩٨٦٥ و ١٥٧٥٠کیلومترمربع بالغ می‌گردد. اما به لحاظ تقسیمات سیاسی، تنها بخشی از وسعت حوضه‌های آبریز قره چای و قمرود در محدوده سیاسی استان قم قرار می‌گیرد که این بدان معناست که عملاً استان قم، به لحاظ تولید آب، تا حد بسیار زیادی وابسته به شرایط آب و هوایی، اقلیمی و تصمیمات سیاسی استان‌های همجوار است. از اساسی‌ترین اقداماتی که برای کاهش مصرف آورده شده عبارت است از: افزایش عملکرد در واحد سطح و افزایش بهره‌وری، توسعه روش‌های آبیاری نوین، طراحی و اجرای الگوی کشت با تأکید بر محصولات راهبردی که دولت مکلف به اجرای آن است. همچنین در بحث تخصیص، دولت وزارت نیرو را موظف کرده است که تخصیص آب را مطابق طرح الگوی کشت در اختیار کشاورزان قرار دهد. |
| کلیدواژه ها |
| استان قم، تخصیص منابع، کشاورزی، مدیریت مصرف. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |