| تعیین منابع هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در گرد و غبار سطحی کلان شهر قم |
| کد مقاله : 1040-SALTLAKEDUST |
| نویسندگان |
|
مرتضی داودی *1، عباس اسماعیلی ساری2، نادر بهرامی فر2، مظاهر معین الدینی3 1اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم 2دانشگاه تربیت مدرس 3دانشگاه تهران |
| چکیده مقاله |
| تحقیق حاظر برای اولین بار توزیع مکانی، زمانی، منابع منتشر کننده 16 ترکیب هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (Polycyclic Aromatic Hydrocarbons-PAHs) در 88 نمونه گرد و غبار سطحی جمع آوری شده از سطح شهر قم، از بهمن 1395 لغایت دی 1396 را بررسی می کند. غلظت مجموع ترکیبات PAH (PAHs) در نمونه های گرد و غبار سطحی در دامنه ng/g 83/364 - 26/739 با میانگین ng/g 11/84±27/478 (میانگین ± انحراف معیار) قرار داشت. ترکیب نفتالن Nap (ng/g 72/65±57/75) و دی بنزو a،h آنتراسن DBA (ng/g 94/7±97/18) به ترتیب بیشترین و کمترین میانگین غلظت را در بین ترکیبات PAH نشان دادند. ارزیابی فصلی نشان داد که پاییز (ng/g 61/69±41/553) و تابستان (ng/g 62/17±30/402) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین غلظت PAHs هستند. بر اساس نتایج، اختلاف معنی دار آماری (ANOVA -p<0.05) بین ایستگاه های نمونه برداری مشاهده نگردید و ایستگاه یک (ng/g 106±33/491) بالاترین و ایستگاه هشت (ng/g 33/60±08/465) کمترین میانگین غلظت را نشان داد. با کاربرد مدل ماتریس مثبت عامل گیری (Positive Matrix Factorization - PMF)، سه منبع برای ترکیبات PAH موجود در گرد و غبار سطحی شناسایی شده که شامل احتراق بنزین (45% از کل ترکیبات PAH)، احتراق نفت-گاز (28%) و احتراق گاز طبیعی و زی توده و چوب (27%) است. |
| کلیدواژه ها |
| PAHs، گرد و غبار سطحی، شهر قم، ماتریس مثبت عامل گیری |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |